Kritisch denken definitie

Kritisch denken (‘judgement’) is het vermogen om zaken objectief en analytisch te beoordelen door alle relevante informatie en invalshoeken grondig te overwegen. Het omvat logisch nadenken, eerlijk wegen van bewijs en het vermijden van voorbarige conclusies.

Als je te weinig kritisch denkt noemen we dat onnadenkend. Onnadenkend betekent dat je weinig tijd neemt om kritisch na te denken of zaken te overwegen, waardoor je ondoordacht of oppervlakkig reageert. Het wordt gekenmerkt door een gebrek aan reflectie, onvoldoende luisteren naar anderen en soms te veel meegaan in emoties of impulsen.

Het kan ook zijn dat je té kritisch denkt, dan noemen we dat overkrisch. Overkritisch betekent dat je overdreven nadruk legt op het vinden van fouten of risico’s, waardoor je vastloopt in negativiteit of cynisme. Het wordt gekenmerkt door een scherpe, vaak onconstructieve houding, die het starten of voltooien van nieuwe initiatieven bemoeilijkt. Je uitdaging is dan om  je constructief op te stellen.

Het concept en de definities zijn geïnspireerd op het VIA character Strengths model. Hieronder zie je bovenstaande woorden verwerkt in het kernkwadranten model. De valkuilen, uitdagingen en allergiën die passen bij de kernkwaliteit verschillen per persoon. Neem het model zoals het hierboven staat dan ook als inspiratie, maar denk ook na hoe dit bij jou is.

In ons ontwikkelmodel zien we kritisch denken als onderdeel van ‘kennis en kunde’, naast levenswijsheid, leergierigheid en nieuwsgierigheid.  

Gerelateerde artikelen